Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk: 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıkları Arabuluculuk Kanunu ile düzenlenmiştir: Yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği iş ve işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarında, arabuluculuğa başvurmak mümkündür.

Arabulucu; aralarında uyuşmazlık olan tarafları bir araya getirerek uyuşmazlıklarına çözüm bulmalarını kolaylaştıran, bu amaçla uzmanlık eğitimini aldığı teknikleri kullanarak onların barışçıl bir anlaşmaya ulaşmalarına yardımcı olan, gerektiğinde çözüm önerileri sunan ve ifa ettiği görevini tarafsız ve bağımsız bir biçimde yerine getiren kişidir.

Türk Hukuk Sisteminde arabuluculuk faaliyetleri, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı nezdinde tutulan sicile kayıtlı uzman arabulucular tarafından yerine getirilir.

Uyuşmazlıkları çözmenin en kolay ve güvenilir yolu arabuluculuktur: Mahkemeler, arabuluculuk sonucunda düzenlenen anlaşmaya istinaden usuli gerekçelerle davayı reddeder. 

Mahkemelerin Karmaşık işlemlerinden kaçınmanın en iyi yolu Arabuluculuktur 

Yargılamanın pahalı masraflarından kaçınmanın en iyi yolu Arabuluculuktur. 

İyi ilişkileri devam ettirmenin ve itibarı  korumanın en iyi yolu Arabuluculuktur.

Özel hukuk uyuşmazlıklarından; işçi-işveren arasındaki uyuşmazlıklar, ticari uyuşmazlıklar ve tüketici işlemlerinden kaynaklı 11.330 TL yi (2021 yılı için) geçen uyuşmazlıklar dava şartı arabuluculuk kapsamında olup, bu uyuşmazlıklarda, kanunlarda belirtilen şartlar dahilinde dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunludur.

Arabuluculuk süreci, bir arabuluculuk merkezine ya da arabulucuya başvurarak başlatılabileceği gibi Adliye Arabuluculuk Bürosuna başvuru yoluyla da başlatılabilir. Süreci devam ettirme ve sonlandırmada gönüllülük ilkesi geçerlidir.

Arabuluculuk süreci, taraflarca aksi kararlaştırılmamışsa gizli yürütülmesi gereken bir süreçtir.

Arabuluculuk sürecinde, taraflar, arabulucunun da yardımıyla kendi çözümlerini kendileri bulurlar: Uyuşmazlığın nasıl çözüleceğine Arabulucu değil tarafların kendisi karar verir. Arabuluculuk süreci, arabulucu tarafından yönetilmekle birlikte sürecin kontrolü tamamen tarafların elindedir.

Taraflar, arabuluculuk süreci sonunda bir anlaşmaya varmaları halinde uyuşmazlıklarını kesin olarak sona erdirmiş olurlar. Arabuluculuk yoluyla anlaşılan konularda dava açılamaz. Arabuluculuk yoluyla düzenlenen anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi alınabilir ve bu yolla belge ilam hükmünde belge vasfını kazanır.

Arabuluculuk haricinde yapılan anlaşmalarda, tarafların uyuşmazlıklarının esasını mahkemeye götürmeleri mümkündür.  Bunun aksine, arabuluculuk sonucu hazırlanan anlaşmalar, tarafların açacakları davanın usul yönünden reddini sağlar.(6325 s.k. md. 18/A)

Arabuluculuk yoluna başvurmak dava açma hakkını sona erdirmez. Süreçte anlaşma sağlanamadığı takdirde dava açılması mümkündür.